Turbosprężarki

Turbosprężarka gazowa wykorzystuje energię gazów wydechowych silnika do podniesienia ciśnienia powietrza podawanego do komór spalania. W silnikach z turbodoładowaniem, potrzebne powietrze do spalania sprężone jest zanim znajdzie się w komorze spalania.
Mimo, że silnik zasysa powietrze do tej samej objętości cylindra z powodu jego wyższego ciśnienia do komory spalania dostaje się większa jego masa. W konsekwencji, dzięki większej ilości paliwa, które może być spalone uzyskuje się większą moc silnika przy tych samej prędkości obrotowej i pojemności skokowej. Sprężanie powoduje nagrzewanie powietrza do temperatury około 180°C. Schłodzenie powietrza w intercoolerze zwiększa jego gęstość, co wiąże się z dalszym wzrostem mocy silnika.
Chłodzenie powietrza jest jednym z kilku sposobów pozytywnie wpływających na moc, zużycie paliwa i emisję spalin. Niższa temperatura wlotu powietrza w rezultacie daje niższą temperaturę zapłonu w ten sposób zmniejszając emisje NOX. Istnieje jednak różnica pomiędzy doładowaniem mechanicznym a doładowaniem turbosprężarkowym.

W doładowaniu mechanicznym powietrze potrzebne do spalania sprężane jest za pomocą sprężarki napędzanej przez silnik. Uzyskiwany w ten sposób dość niski wzrost mocy spowodowany jest przez stratę energii potrzebnej do napędu sprężarki. W zależności od wielkości silnika turbodoładowanie mechaniczne może prowadzić do zwiększenia mocy silnika o około 10 do 15%.

Zastosowanie turbodoładowania mechanicznego powoduje większe zużycie paliwa w porównaniu z silnikiem bez doładowania o tej samej mocy.

W doładowaniu turbosprężarkowym, energia wylotu spalin, która normalnie została by zmarnowana, użyta jest do napędu turbiny. Na tym samym wale, na którym osadzona jest turbina znajduje się również sprężarka. Zasysa ona i spręża powietrze a następnie podaje je do silnika. Turbosprężarka nie jest połączona z silnikiem w sposób mechaniczny, lecz więzią gazową.

Zasada spalania paliwa w silniku

Obecnie, najbardziej rozpowszechnione są silniki czterosuwowe. Cykl roboczy takiego silnika wykonywany podczas dwóch obrotów wału korbowego składa się z czterech suwów: 
  • ssania, kiedy tłok się opuszcza i zasysa powietrze (silnik dieslowski) lub mieszankę paliwo/powietrze (silnik benzynowy)
  • kompresji, kiedy objętość cylindra zostaje ściskana
  • rozprężania, mieszanka paliwa z powietrzem zapalana jest przez iskrę (silnik benzynowy), lub zapala się samoczynnie wcześniej wstrzyknięta do cylindra pod bardzo wysokim ciśnieniem (silnik dieslowski)
  • wydechu, podczas, którego usuwane są spaliny
Turbospreżarka w serwisie G.D.R. Turbo Serwis
Ta prosta zasada działania silnika dostarcza różne możliwości zwiększania jego mocy, poprzez:
  • zwiększenie pojemności skokowej
  • zwiększenie prędkości obrotowej
  • turbodoładowanie
Zasadniczym elementem turbosprężarki jest zespół wirujący składający się z wałka z kołem turbiny (napędowym) po stronie spalin, oraz kołem kompresora po stronie sprężanego powietrza.

Całość zespołu wirującego utrzymywana jest w korpusie centralnym za pomocą łożysk hydrodynamicznych oraz łożyska oporowego.

Przez środek korpusu prowadzony jest olej z układu smarowania silnika którego zadaniem jest utrzymywanie filmów olejowych w systemie łożyskowania, oraz odprowadzanie ciepła. Po obu końcach zespołu wirującego znajdują się olejowe pierścienie uszczelniające, tworząc uszczelnienia labiryntowe zabezpieczające przed wydostawaniem się oleju na koła.

Niektóre modele turbosprężarek posiadają dodatkowe kanały do połączenia z układem chłodzenia cieczą silnika.

Ekonomia

Stosunek mocy do wagi tzn. kilowat (produkowana moc) / kilogram (waga silnika) silnika z doładowaniem turbosprężarkowym jest o wiele lepszy niż w silniku, w którym spaliny usuwane są w sposób naturalny. 

W porównaniu z silnikiem o identycznej mocy, w którym spaliny są naturalnie usuwane, zużycie paliwa jest mniejsze, a wykorzystana energia wylotu spalin przyczynia się do podniesienia sprawności takiego silnika. Z kolei z powodu mniejszej pojemności skokowej, starty ciepła i tarcia są mniejsze.

Bezpieczeństwo

Dzięki większej mocy samochód wyposażony w silnik z turbodoładowaniem szybciej reaguje na działania kierowcy, umożliwiając skrócenie czasu trwania wykonywanych manewrów, co przekłada się na większe bezpieczeństwo.

Komfort jazdy

Silnik z turbodoładowaniem ma mniejsze gabaryty w porównaniu z silnikiem bez turbodoładowania o tej samej mocy. Ponieważ wielkość silnika jest mniejsza również hałas przez niego wytwarzany jest mniejszy, turbosprężarka staje się dodatkowym tłumikiem przez który przepływają spaliny.

Ekologia

W porównaniu z silnikiem o identycznej mocy, w którym spaliny są naturalnie usuwane, zużycie paliwa jest mniejsze, a wykorzystana energia wylotu spalin przyczynia się do podniesienia sprawności takiego silnika.

Uszkodzenia

Do najczęstszych przyczyn uszkodzeń turbosprężarki dochodzi w skutek zbyt wysokiego ciśnienia i temperatury, brudnego oleju lub zabrudzeń w obudowie wirnika.
Uszkodzona turbosprężarkaUszkodzona turbosprężarkaUszkodzony element turbosprężarki

Ekstremalne warunki

Praca w ekstremalnych warunkach, spowodowana przez zbyt wysokie ciśnienie i temperaturę.

Zbyt wysoka temperatura spalin - powoduje przeciążenie cieplne turbosprężarki, w wyniku czego następuje zwęglanie oleju, uszkodzenie łopatek turbiny oraz jej łożysk, a zbyt wysokie ciśnienie wylotowe spalin - powoduje powstanie sił osiowych działających na wirnik turbiny, co przyspiesza zużycie łożyska oporowego oraz pierścieni uszczelniających turbosprężarki.
element turbosprężarki

Brak smarowania

Ograniczone smarowanie lub jego brak może być rezultatem niedrożności układu smarowania lub utraty właściwości smarnych przez olej. Niedostateczna ilość oleju objawia się przede wszystkim uszkodzeniem łożysk, ocieraniem kół wirnika, utratą szczelności, a nawet pęknięciem wałka wskutek zwiększonego tarcia.
Uszkodzony element turbosprężarki

Zanieczyszczenie oleju

Powstają w wyniku stosowania niskiej jakości olejów, filtrów, a także są efektem zbyt rzadkiej wymiany oleju w silniku.
Zanieczyszczenia w oleju mogą uszkodzić panewki i czopy wałka, utrudniać przepływ oleju i funkcjonowania pierścieni uszczelniających. Mogą to być cząstki metalu lub nagaru. Można wyeliminować lub zmniejszyć to ryzyko dbając szczególnie o stan układu ssącego silnika i filtra oleju. Zalecane jest stosowanie olejów o lepkości min. 15W/40 (najlepiej syntetycznych), przeznaczonych do silników turbodoładowanych.

Zanieczyszczenia

Zanieczyszczenia w układach wydechowym i dolotowym powstają w efekcie niesprawnego funkcjonowania układu dolotowego jak i podczas montażu.
Przedostanie się ciała obcego powoduje uszkodzenie łopatek, co prowadzi do wyważenia układu wirującego i w konsekwencji do uszkodzenia pierścieni uszczelniających oraz poważnej awarii całego urządzenia.

Program diagnostyczny

W związku z coraz bardziej powszechnym zastosowaniem turbosprężarek w nowo produkowanych samochodach, należy zwrócić uwagę na warunki jej pracy.
Turbosprężarka jest tak zaprojektowana, aby mogła bezawaryjnie współpracować z silnikiem przez cały okres jego eksploatacji. Nie wymaga ona jakichkolwiek specjalnych remontów, a badanie powinno ograniczyć się tylko do kilku podstawowych czynności zgodnych z instrukcją użytkowania turbosprężarki dostarczonej przez producenta.


  Czynności te powinny obejmować:
  • okresowych zmian oleju
  • konserwacji systemu filtracji oleju (filtr oleju, przewody)
  • kontroli ciśnienie oleju
  • konserwacji systemu filtracji powietrza (filtr powietrza, przewody)

Historia rozwoju turbosprężarek

Historia turbodoładowania jest niemal tak stara jak historia silnika spalinowego. Już w latach 1885 i 1896, Gottlieb Daimler i Rudolf Diesel prowadzili badania nad zwiększeniem mocy i zmniejszaniem zużycia paliwa ich silników poprzez wstępne sprężanie powietrza.

Pierwsza turbosprężarka (czyli funkcjonująca w oparciu o napęd gazami wylotowymi z silnika) została zbudowana przez dr. Alfreda J. Büchi'ego w latach 1909 - 1912.



Trzy lata później zaproponował on prototyp doładowanego silnika diesla , ale jego pomysł nie zyskał uznania w owym czasie. Lata trzydzieste ubiegłego wieku to rozwój doładowania w dużych silnikach: okrętowych, lokomotywach i silnikach przemysłowych.  W 1938 roku, została wybudowana pierwsza turbosprężarka do silnika samochodu ciężarowego przez firmę "Swiss Machine Works Saurer".

silnik z turbosprężarką
Okres wojny przyniósł gwałtowny rozwój technologii lotniczych turbin gazowych w rezultacie którego powstały nowe materiały i konstrukcje umożliwiające rozwój turbosprężarek w silnikach diesla.
Cummins, Scania i Volvo rozpoczynają produkcję samochodów ciężarowych wyposażonych w turbodoładowanie w 1954 dzięki Kurtowi Beirer'owi, który opracował pierwszy kompaktowy model turbosprężarki.

Warto odnotować również zajęcie pole position w Indianapolis przez samochód wyposażony przez Cummins'a w turbodoładowany silnik w 1952.  Po pierwszym kryzysie paliwowym w 1973 roku, turbodoładowanie na stałe przyjęło się w silnikach dieslowskich pojazdów ciężarowych.

Wtedy, wysokie koszty inwestycyjne związane z turbodoładowaniem były wyrównane przez oszczędności na niskich kosztach paliwa, dodatkowo wzrost liczby turbosprężarek w samochodach ciężarowych wymusiły coraz surowsze regulacje dotyczące emisji spalin w latach 80-tych.

Rzeczywisty przełom w turbodoładowaniu samochodów osobowych został osiągnięty w 1978 roku wraz z wprowadzeniem dieslowskiego silnika z turbodoładowaniem w Mercedesie - Benz 300 SD, a następnie w 1981 w VW Golfie Turbodiesel.

Znaczenie turbosprężarek w samochodach osobowych zwiększało się, gdyż rosła ich sprawność a emisja spalin znaczenie spadała. 

Dzisiaj, turbodoładowanie silników benzynowych w pierwszym rzędzie nie jest rozpatrywane w aspektach wydajnościowych, ale raczej wiąże się ze znacznym zmniejszeniem zużycia paliwa a w konsekwencji, mniejszym zanieczyszczeniem środowiska.

Gdzie działamy?

Przez lata zrealizowaliśmy setki napraw, regeneracji i czyszczenia turbosprężarek na terenie województwa śląskiego. Na wszystkie usługi udzielamy 12-miesięcznej gwarancji. Nasz zespół to wykwalifikowani profesjonaliści, którzy wykonują swoją pracę z pasją i precyzją, zapewniając najwyższą jakość usług.
Copyrights (C) 2024 by Turbo Serwis
Polityka Prywatności
powered by getknow